به گزارش پایگاه اطلاع رسانی «عصرخودرو» به نقل از فارس، کارشناسان معتقدند هر چقدر میزان داخلی سازی یک محصول بالاتر باشد، دامنه تغییرات نرخ ارز در آن تأثیر کمتری داشته و قیمت تمام شده چنین محصولی در یک حاشیه نسبتاً امن قرار خواهد گرفت. این در حالی است که با وجود گذشت تنها چند ماه از افزایش 6 درصدی قیمت مصوب خودروهای داخلی، باز هم خودروسازان اسناد و مدارکی برای افزایش مجدد قیمت تولیداتشان رو کرده اند و شنیده ها حاکی از توافق مدیران خودروساز با مسئولان سازمان حمایت بر سر افزایش 25 تا 30 درصدی قیمت هاست هر چند اجرایی شدن این توافق نیازمند ابلاغ رسمی آن از سوی سازمان حمایت است.

دلیل اصلی خودروسازان برای افزایش قیمت ها، بالا رفتن نرخ ارز و افزایش قیمت مواد اولیه عنوان می شود. نگاهی به آمارها نشان می دهد سال گذشته تولید یک میلیون و 650 هزار دستگاه خودرو در کشور، ارزبری 2.5 میلیارد دلاری را به همراه داشته که با توجه به ادعای خودروسازان مبنی بر بالا بودن سطح داخلی سازی، رقم بالایی است. باید توجه داشت که این ارزبری فقط به واردات قطعات اختصاص دارد که در صورت تأمین در داخل، نیاز ارزی این صنعت را در شرایطی که کشور با برخی محدودیت ها در تأمین ارز روبرو است، کاهش می داد. البته رسیدن به این هدف نیازمند یک برنامه ریزی دقیق و زمان بندی شده طی سالهای گذشته بود که به نظر می رسد چندان مورد توجه خودروسازان قرار نگرفته است.

احمد نعمت بخش، دبیر انجمن خودروسازان در این مورد به فارس می گوید: به طور متوسط 80 درصد قطعات مورد نیاز صنعت خودروسازی از طریق تولیدات داخلی تأمین می شود و تنها 20 درصد آن سهم به واردات است.

به گفته وی، میزان داخلی سازی در خودروهای پرتیراژ مانند سمند، پژو و پراید رقم بالایی است که در برخی موارد تا 98 درصد نیز می رسد ولی در برخی موارد مانند تولید نیسان تیانا که از طریق واردات قطعات منفصله تولید می شود حدود 14 درصد است که البته تیراژ تولید چنین خودروهایی در حد پایینی قرار دارد.

نعمت بخش افزایش قیمت مواد اولیه داخلی را عاملی برای بالا رفتن هزینه تولید در شرکتهای خودروساز در کنار افزایش نرخ ارز می داند و می گوید: خودروسازان تا تیر امسال بابت واردات قطعات، ارز مرجع 1226 تومانی دریافت می کردند ولی در حال حاضر این ارز را باید از بازار آزاد تهیه کنند که هزینه تولید آنها را افزایش داده است.



* توقف عرضه خودرو به امید افزایش قیمتها

تأکید خودروسازان بر افزایش هزینه تمام شده تولیداتشان در شرایطی مطرح است که طی نیمه اول امسال، تولید خودرو در کشور با کاهش 36 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل همراه شده و برخی آنرا یک عامل فشار از سوی خودروسازان برای دریافت مجوز افزایش قیمت محصولاتشان می دانند و در عین حال خودروسازان نیز با توقف عرضه محصولاتشان به بازار باعث تشدید قیمتها در بازار آزاد شده اند.

در این میان، اقدام برخی نمایندگیها برای فروش خودرو به قیمت آزاد در بازار به شائبه هایی مبنی بر تمایل خودروسازان به عرضه محصولاتشان در بازار دامن می زند.

دبیر انجمن خودروسازان در این مورد به فارس می گوید: قیمت خودرو در زمان مسئولیت محرابیان، وزیر سابق صنایع به حالت فریزشده درآمد و بارها به وی اعلام کردیم که این سیاست باعث ایجاد فساد در بخش های فروش خودروسازان خواهد شد و این بخشها را در مظان اتهام قرار می دهد.

وی ادامه می دهد: نمایندگان فروش خودروسازان، افراد سالمی هستند اما نمی توان به طور قطع گفت که همه همینطورند، بلکه ممکن است اطلاعاتی در اختیار باندهای خارج از خودروسازان قرار گیرد و باندهای پنهان نسبت به ثبت نام و خرید خودرو و عرضه آن با قیمت بالاتر در بازار اقدام کنند.

نعمت بخش معتقد است: کاهش تولید خودرو در کنار حضور دلالان، باعث افزایش قیمت در بازار آزاد شده است.



* بدهی خودروسازان به قطعه سازان و تیراژ پایین تولید قطعه

گلایه خودروسازان از کنترل قیمت خودرو توسط دولت در حالی مطرح است که باید دید چرا با وجود انحصاری بودن بازار خودرو برای آنها، بهره وری تولید به حدی نرسیده که در کنار افزایش سالانه تیراژ تولیداتشان، قیمت تمام شده تولید در حد قابل قبولی حفظ شود و نتوانند هزینه های سربار را به نحو بهتری بر تولیداتشان سرشکن کنند.

افزایش روزافزون هزینه تولید شرکتهای خودروساز عاملی برای بدهکار بودن آنها به شرکتهای قطعه ساز شده و همین موضوع مانع رشد بخشهایی از صنعت قطعه سازی، پایین بودن تیراژ تولید و بالا بودن هزینه تولید آنها شده است. نمونه این مسئله را در تأمین ضبط صوت پراید مشاهده کردیم که خودروساز برای مدتی محصولات خود را بدون ضبط صوت و با پرداخت پول آن به خریدار، تحویل می داد.

در عین حال محمدرضا نجفی منش، عضو انجمن قطعه سازان می گوید: بیش از 80 درصد قطعات خودرو در کشور داخلی سازی شده، یکسری قطعات وارداتی است و برای تولید برخی قطعات نیز مواد اولیه و یا قطعات کوچکتر از خارج وارد می شود.

وی با اشاره به ارائه فهرستی از قطعات وارداتی در سال 89 به وزارت صنایع سابق می گوید: با ارائه این لیست، از مسئولان خواستیم تا جهت داخلی سازی این قطعات برنامه ریزی کنند که در نهایت، تنها حدود 20 درصد این قطعات داخلی سازی شد که باید روند افزایش تیراژ تولید آنها دنبال شود.



*ارزبری بالای خودروهای داخلی

نجفی منش با بیان اینکه سال گذشته صنعت قطعه سازی یک میلیون و 600 هزار دلار ارزبری داشته است، می گوید: طی سالهای گذشته قیمت برخی مواد اولیه داخلی مورد نیاز صنعت قطعه سازی افزایش یافته که می توان به دو برابر شدن قیمت ورق فولادی، آلومینیوم و مس طی سال جاری نسبت به سال گذشته اشاره کرد.

به گفته وی، تولید هر دستگاه پژو 206 حدود 1690 یورو ارزبری برای سازندگان قطعات دارد و بابت واردات هر پک قطعات این خودرو نیز حدود 3300 یورو از کشور خارج می شود که این رقم برای وانت حدود 330 یورو است.

وی توضیح می دهد: به طور متوسط برای تولید هر خودرو بین 1100 تا 2200 یورو توسط سازندگان قطعات هزینه می شود و برای واردات پک قطعات نیز بین 330 تا 3300 یورو هزینه می شود.

توجه به این ارقام لزوم افزایش داخلی سازی قطعات و خودروهایی که با وجود کمبود ارز در کشور، تولید آنها ارز زیادی را از کشور خارج می کند، ضروری می سازد تا با افزایش تیراژ تولید قطعات، خودروسازان به تولیدی اقتصادی دست یابند.



* کاهش 40 درصدی تولید قطعات

در چنین شرایطی عضو انجمن قطعه سازان از کاهش 40 درصدی تولید قطعه در کشور طی 5 ماه ابتدایی سال خبر می دهد و می گوید: با وجود مصوبه شورای پول و اعتبار برای اختصاص 500 میلیون دلار به خودروسازان، هیچ پولی به قطعه سازان نرسیده و سازندگان قطعه نیز با مشکل تأمین نقدینگی و تولید روبرو هستند.

وی از ارائه پیشنهاد قطعه سازان برای افزایش دو برابری قیمت محصولاتشان به خودروسازان خبر می دهد و می گوید: حتی اگر قیمت خودرو 25 تا 30 درصد افزایش یابد باز هم هزینه های تولید ما را پوشش نمی دهد.

خودروسازان و قطعه سازان در حالی همواره از افزایش هزینه های تولید خود گلایه مندند که از بازاری تقریبا انحصاری برای عرضه محصولاتشان برخوردار بوده و بیش از 96 درصد نیاز کشور از طریق تولیدات آنها تأمین می شود.

در چنین شرایطی به نظر می رسد جای افزایش بهره وری در کارخانه های خودروساز خالی بوده و تلاش برای کاهش قیمت تمام شده تولید از طریق تحقیق و توسعه، نوآوری در تولید و طراحی محصولات جدید جایگاه چندانی در برنامه این شرکتها نداشته است. بی سرانجام ماندن وعده تولید خودروی ارزان قیمت 8 میلیون تومانی نمونه بارزی از نتیجه این بی توجهی هاست که با وجود اینکه بارها از سوی مقامات مختلف دولتی و مدیران خودروساز مطرح شده اما هیچ گاه عمل نشد و ظاهراً برای همیشه به تاریخ پیوست.

به این ترتیب خودروسازانی که قرار بود روزی تولیدکننده خودرویی 8 میلیون تومانی باشند حال برای جبران هزینه های تولید خود هر روز اسناد جدیدی را به دولت ارائه می کنند که موافقت اولیه برای افزایش 25 تا 30 درصدی قیمتها جدیدترین مسئله مطرح در این صنعت است.