عصر خودرو- یکی از سوالاتی که همیشه در ذهن وجود دارد، استفاده از سیستم تهویه مطبوع و کولر خودرو در مقابل پایین دادن شیشه خودرو و استفاده از هوای آزاد است. سوال در این قسمت ایجاد می‌شود که در کدام حالت مصرف سوخت کمتر خواهد بود؛ هر چند که در این میان تبصره‌هایی نیز در شرایط زمانی و مکانی وجود خواهد داشت.
به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، بسیاری از افراد فرض می‌کنند در همه حال، استفاده از کولر خودرو به‌صرفه‌تر بوده و افزایش مصرف سوخت کمتری در پی خواهد داشت. با هم ببینیم این تفکر درست است و یا خیر.
کولر خودرو یا هوای آزاد؟
همان‌طور که گفتیم در این مقایسه شرایط زمانی و مکانی و همچنین یک سری فاکتور‌ها دیگر نیز دخیل هستند. برای مثال، اینکه در بزرگراه هستیم و یا داخل شهر؟ در چه سرعتی در حال حرکتیم؟ اصلا آیا گرمای هوا اجازه می‌دهد تا با هوای آزاد بیرون خنک شویم؟ آلایندگی هوا به اندازه‌ای نیست که باعث آزار و اذیت ما شود؟ و سوالاتی از این قبیل که برخی از آنها به خود افراد نیز بستگی دارند.
شرکت جنرال موتورز به همراه موسسه SAE که یکی از معروف‌ترین موسسات مهندسی خودرو در دنیا محسوب می‌شود، در سال 2004 آزمایشی ترتیب دادند که در آن به بررسی وضعیت مصرف سوخت در خودروها در سه حالت استفاده از کولر خودرو با شیشه‌های بسته، شیشه‌های باز به جای روشن‌کردن کولر خودرو و شیشه‌های بالا با کولر خاموش پرداختند. این آزمایش به جهت اینکه جامعیت بیشتری داشته باشد و نتایج دقیق‌تری بدهد در جاده و تونل باد انجام شد و از طرفی هم یک خودرو سدان در این آزمایش شرکت کرد و هم یک خودرو شاسی‌بلند تا اثر طراحی آیرودینامیک‌تر که در خودروهای سدان از شاسی‌بلند‌ها پر‌رنگ‌تر است نیز در این میان موثر واقع شود. ضمن اینکه هر دو خودرو به موتور‌های پر‌قدرت 8 سیلندر خورجینی مجهز بودند. دمای هوا در زمان آزمایش 30 درجه سانتیگراد بود و تست نیز در سرعت‌های 50 کیلومتر در ساعت، 80 و 110 کیلومتر در ساعت صورت گرفت نتایج به دست آمده کمی قابل تامل بود چرا‌که نشان داد در همه حال باز‌کردن شیشه به جای استفاده از کولر خودرو، مصرف سوخت را کمتر افزایش خواهد داد و حتی اگر شرایط دمایی هوا به‌گونه‌ای باشد که بدن توانایی تحمل گرما را داشته باشد و با بالا دادن شیشه‌ها فقط از فن دمنده بدون درگیر‌کردن کمپرسور کولر استفاده شود، باز هم مصرف سوخت کمتری را شاهد خواهیم بود.
نتایج به دست آمده دقیقا حکایت از تفاوت‌های ساختاری سدان و شاسی‌بلند دارد و از طرف دیگر نشان می‌دهد که برهم زدن آیرودینامیک خودرو چه اثری در افزایش مصرف سوخت خصوصا در خودروهای با طراحی آیرودینامیک‌تر دارد. از نتایج به دست آمده و گراف‌های رسم شده بر اساس آنها می‌بینیم که بهینه‌ترین حالت مصرف سوخت در هر سه حالت شیشه پایین، کولر روشن و شیشه‌ها بسته، در سرعت حوالی 80 تا 90 کیلومتر در ساعت رخ می‌دهد و این قضیه در همه حالات صادق است و با عبور از سرعت 90 کیلومتر در ساعت، مصرف سوخت به طور تصاعدی افزایش پیدا می‌کند و همچنین با عقب‌نشینی‌کردن از این سرعت نیز وضعیت مشابهی رخ می‌دهد.
ضمن اینکه باز بودن و یا بسته‌بودن شیشه‌ها در یک خودرو شاسی‌بلند تفاوت بسیار کمتری نسبت به یک خودرو سدان ایجاد می‌کند.
اما به اصلی‌ترین هدف این تست که می‌رسیم، می‌بینیم که استفاده از کولر خودرو در همه حالات مصرف سوخت بیشتری نسبت به پایین دادن شیشه دارد و این افزایش ناگهانی مصرف سوخت در شاسی‌بلند‌ها مشهود‌تر است و برعکس خودروهای سدان، با روشن‌کردن کولر در هر سرعتی شاهد افزایش مصرف سوخت هستیم. ضمن اینکه پایین‌دادن شیشه در سدان‌ها که طراحی آیرودینامیک‌تری دارند، افزایش مصرف سوخت بیشتری نسبت به suvها در پی خواهد داشت.
نتایج روی جدول برای خودرو سدان. رنگ قرمز برای حالت کولر خاموش و شیشه‌ها بالا. رنگ سبز برای حالت پایین بودن شیشه‌ها و رنگ آبی نیز بیانگر زمان روشن بودن کولر
نتایج روی جدول برای خودرو suv. رنگ قرمز برای حالت کولر خاموش و شیشه‌ها بالا. رنگ سبز برای حالت پایین بودن شیشه‌ها و رنگ آبی نیز بیانگر زمان روشن بودن کولر
آزمایش دوم
نتایج این آزمایش نیز مثل آزمایش موسسه SAE و شرکت جنرال موتورز شاید در ابتدا با باور‌های ما تفاوت داشته باشد به همین خاطر یکی از شبکه‌های تلویزیونی آمریکا در یکی از برنامه‌های خودرویی‌اش آزمایشی با همین مضمون تدارک دید. در این آزمایش دو خودرو شاسی‌بلند شرکت داشتند که با سرعت ثابت 88 کیلومتر در ساعت در یک پیست حرکت می‌کردند و در باک سوخت هر سه خودرو در حدود 19 لیتر سوخت ریخته شده بود. یکی با کولر‌روشن و شیشه‌های بالا و دیگری با شیشه‌های پایین داده شده و کولر خاموش.
سوخت شاسی‌بلندی که کولر آن روشن بود، سریع‌تر تمام شد و این در حالی بود که خودرو دوم در حدود 15 درصد مسافت بیشتری توانست بپیماید که باز هم نشان داد روشن کردن کولر خودرو باعث افزایش مصرف سوخت بیشتری نسبت به پایین دادن شیشه‌ها خواهد شد.
در آزمایشی که بین دو شاسی بلند انجام شد، خودرویی که کولر روشن داشت در حدود 15 درصد مسافت کمتری را پیمود.
عوامل اثر‌گذار
بی‌شک در خیابان‌های شهری و در ترافیک، پایین‌دادن شیشه‌ها اثر کمتری در افزایش مصرف سوخت خواهد داشت به شرطی که شرایط محیطی به‌قدری حاد نباشد که نتوان از هوای آزاد به جای کولر بهره ببریم. کمپرسور کولر در خودروهای شاسی‌بلند تحت فشار کاری بالاتری قرار دارد، چرا‌که کاهش دمای داخلی این خودروها به خاطر بزرگ‌تر بودن فضای داخل کابین، توان بیشتری از موتور خودرو می‌طلبد. در این آزمایش خودروها در برابر جریان باد قرار داشتند که در این حالت پایین دادن شیشه‌ها به معنی افزایش بیشتر ضریب درگ و برهم‌زدن هر چه بیشتر آیرودینامیک خودرو است و اگر باد به صورت موافق باشد می‌توان گفت پایین دادن شیشه‌ها اثر کم‌رنگ‌تری در افزایش مصرف سوخت خواهد داشت.
شاسی بلند‌ها به خاطر اتاق بزرگ‌تری که دارند، روشن کردن کولر آنها همیشه منجر به افزایش مصرف سوخت بیشتری نسبت به یک سدان خواهد شد.
نتیجه آزمایش‌ها نشان داد که در هر حالتی روشن کردن کولر می‌تواند باعث افزایش مصرف سوخت بالاتری نسبت به پایین دادن شیشه‌ها شود. این مقدار افزایش مصرف سوخت می‌تواند بسته به نوع شرایط تغییر کند.
نویسنده: علیرضا داودی
