به گزارش پایگاه خبری «عصرخودرو»، جهت بررسی عوامل موثر بر انتخاب خودرو‌سواری وارداتی، پژوهشی در سال 1393 در شهر تهران انجام شد. طی این مطالعه با 500 نفر از دارندگان خودروهای سواری مصاحبه شد. این پرسشگری در پمپ‌های بنزین، کارواش‌ها و تعمیرگاه‌های مجاز ارائه خدمات پس از فروش که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند، انجام پذیرفت.

پرسشنامه در دو بخش اطلاعات دموگرافیک و بررسی معیارها طراحی شده بود و در بخش دموگرافیک اطلاعاتی از قبیل سن، جنسیت، نوع خودرو فعلی و پیشین، تعداد افراد خانواده و تحصیلات دانشگاهی در کنار کانال‌های آشنایی با خودروهای وارداتی گردآوری شد و در بخش بررسی معیارها، 51 معیار انتخاب خودروی وارداتی مورد ارزیابی قرار گرفتند. جهت صحه‌گذاری اطلاعات به دست آمده از پرسشنامه روایی و پایایی آن بر اساس روش‌های علمی مورد ارزیابی قرار گرفت. روایی پرسشنامه در دو بخش ظاهر و محتوا به تایید خبرگان و اساتید صنعت و دانشگاه با CVI=0.86 رسید و پایایی آن بر اساس روش «آلفا کرونباخ» ( آلفا=x ) نیز محاسبه شد که نشان از صحت مندرجات این پرسشنامه بوده است. با توجه به نتایج حاصل از پاسخ‌های ارائه شده توسط کارشناسان و اساتید (بر اساس سوالات مطرح شده در بررسی روایی ظاهری)، مشخص شد این پرسشنامه از روایی ظاهر مناسب برخوردار است.
شاخص روایی محتوا برای پرسشنامه عوامل موثر بر خرید خودروی سواری وارداتی در بخش اطلاعات جمعیت شناختی پرسش‌شوندگان محاسبه شد که برابر است با‌: CVI= 0.74
شاخص روایی محتوا برای پرسشنامه عوامل موثر بر خرید خودروی سواری وارداتی در بخش معیارها محاسبه شد که برابر است با: CVI= 0.84
جهت بررسی پایایی یا قابلیت اعتماد پرسشنامه به عنوان ابزار اندازه‌گیری، از روش اجرای دوباره آزمون یا روش بازآزمایی استفاده شد. ضریب همبستگی محاسبه شده بر اساس آزمون آلفای کرونباخ برابر با α=0.86 محاسبه شد که نشان‌دهنده مناسب‌بودن پرسشنامه طراحی شده است.
اصلی‌ترین ملاک ورود افراد به این نظرسنجی، دارا بودن حداقل یک دستگاه خودرو سواری وارداتی بوده و تنها از افرادی پرسشگری صورت پذیرفت که آورنده خودرو و مالک آن یک فرد یکسان بودند. در این تحقیق با توجه به سوابق تحقیقات مشابه بین‎المللی و مقالات علمی معتبر و همچنین موارد داخلی، متغیرهای ذیل جهت بررسی پیشنهاد شد و این متغیرها به دو گروه تقسیم شدند:
دسته اول به عوامل موثر بر تقاضا از قبیل در دسترس بودن، قیمت و .... و دسته دوم متغیرها به خصوصیات فردی و اجتماعی دارندگان خودرو مربوط می‎شوند.
در مورد دسته اول متغیرها، در یک طیف لیکرت 5 گزینه‎ای خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم اندازه‎گیری صورت گرفت و سلسله مراتب مطابق با هرم نیازهای مازلو تعیین شد. در مورد متغیرهای فردی و اجتماعی به صورت کیفی (جنس، تحصیلات و سمت در شغل) و نیز کمّی (سن، تعداد افراد خانوار و....) بررسی شد که عینا در پرسشنامه تحقیقاتی مندرج است.
طبق اطلاعات به‌دست آمده از این پرسشنامه‌ها، 91 درصد مالکین خودروهای سواری وارداتی را آقایان تشکیل داده بودند و الباقی به بانوان تخصیص یافت. همچنین 66 درصد از مالکین خودروهای سواری وارداتی را افراد با سن کمتر از 40سال ‌تشکیل دادند.
یکی از یافته‌های تامل‌برانگیز این پژوهش، روش آشنایی افراد مالک خودروهای وارداتی بوده که طی آن مشخص شد تبلیغات روزنامه‌ای در رتبه اول رسانه‌های تاثیرگذار بر خرید قرار گرفت و در رتبه دوم اینترنت و در رتبه آخر رادیو و تلویزیون دیده شد. لازم است تا در بررسی میزان تاثیر کانال‌های اطلاع‌رسانی بر ذهن مشتریان نرخ هزینه به بازخورد نیز در نظر گرفته شود . به عنوان مثال، هزینه پرداختی جهت درج آگهی در فضای مجازی (اینترنت) در قیاس با روزنامه‌های کثیر‌الانتشار تفاوت چشمگیری را نشان می‌دهد در حالی که در تعداد افراد تاثیر‌پذیر از این کانال‌ها اختلاف قابل توجهی به نسبت هزینه صورت گرفته مشاهده نمی‌شود‌.

بنا بر اطلاعات بخش دموگرافیک، اکثریت افراد تحت این نظرسنجی، مذکرند، جوانند و کمتر از 40 ساله هستند، سطح تحصیلات مختلف دارند، نوع شغل آنها اداری یا غیر اداری است، بیشتر در بخش خصوصی فعال هستند، اکثراً متاهل هستند و تعداد خودرو خانواده آنها یک عدد است. نتیجه این آمار نشان می‎دهد که ضمن تبلیغات برای واردات خودرو، به سلایق افراد جوان که حداقل یک خودرو در خانواده آنها موجود باشد، باید بیشتر توجه شود.

در تخمین وزن معیارها، توابع polynomial با درجات 4 و 3 بهترین ضریب را فراهم می‎کند ولی پیچیدگی این توابع خیلی زیاد است؛ درحالی‌که در تخمین سعی بر آن است که تابع رگرسیون، ساده‎تر و به مدل خطی نزدیک‎تر شود. در میان توابع رگرسیونی، رگرسیون لاجستیک به چنین هدفی نائل می‎شود و تابع آن خیلی به مدل خطی نزدیک است.
با توجه به توابع و ضریب به دست آمده از رگرسیون داده‎های مربوط به معیارها، می‎توان نتیجه گرفت پراکنش داده‎ها در انتخاب نوع تابع و دقت رگرسیون بسیار تاثیر دارد و هر چقدر افراد تحت نظرسنجی به معیار مربوطه درجه اهمیت بیشتری بدهند، انتخاب رگرسیون لاجستیک برای پردازش داده‎ها و تخمین احتمالات مربوطه، مناسب‌تر تشخیص داده شد.
بر اساس رگرسیون لاجستیک نسبت به تعیین وزن معیارها اقدام شد. لازم به توضیح است معیارها در 4 سطح مورد ارزیابی قرار گرفتند که شامل 4 معیار اصلی و 3 سطح زیرمعیارها بودند. معیارهای اصلی عبارت بودند از: معیار راه‌اندازی (سرویس و نگهداری و خدمات پس از فروش)، معیار قیمت (هزینه خرید خودرو)، معیار معروفیت (برند، تبلیغات) و معیار کیفیت و تنوع (مشخصات ذاتی خودرو). در مجموع 51 معیار اصلی و زیرمعیار درنظر گرفته شدند.
معیار راه‎اندازی، سرویس و نگهداری، شامل خدمات پس از فروش خودرو نیز هست. به هزینه‎های مربوط به این معیار، هزینه‎های مصرفی در خودرو نیز گفته می‎شود. زیرمعیارهای این معیار شامل تحویل، بیمه، سوخت، سرویس بها، و خدمات نامناسب پس از فروش خودروهای داخلی است.
معیار اعتبار، معروفیت، وضعیت شامل زیرمعیارهای نام تجاری، مدل‌ و تبلیغات و معیار کیفیت و تنوع شامل زیرمعیارهای ایمنی، تکرار خرابی، عملکرد یا کارایی، طراحی یا زیبایی، راحتی حین رانندگی‌ و کیفیت نامناسب خودروهای داخلی است.
نظر به اینکه بررسی علل علاقه‌مندی به خرید خودروهای وارداتی نسبت به خرید خودروهای داخلی از اهداف این تحقیق محسوب می‎شود؛ دو زیرمعیار که به طور ویژه به نامناسب‌بودن خدمات و کیفیت خودروهای داخلی اشاره می‎کنند نیز در نظر گرفته شد تا تاثیر احتمالی این موارد روی تقویت نظر خریداران به خرید خودروهای وارداتی نیز بررسی شود. در تعیین وزن معیار قیمت تفاوت معنی‎داری، ایجاد نمی‎کند و وزن این معیار حدود 56/0 است؛ فقط از نظر افراد مجرد، اهمیت (وزن) این معیار بیشتر می‎شود و به 63/0 می‎رسد. چنین نتیجه‎ای منطقی به نظر می‎رسد زیرا افراد جوان مجرد احتمالاً از نظر پرداخت هزینه خرید خودرو در سختی بیشتری هستند.
همچنین این تفکیک، در تعیین وزن معیار راه‌اندازی.... و معیار اعتبار.... تاثیری ندارد و وزن این معیارها به ترتیب حدود 68/0 و 08/0 است. این تفکیک، در تعیین وزن معیار کیفیت.... نیز تاثیر چندانی ندارد و وزن این معیار حدود 30/0 است، فقط از نظر افراد مونث، وزن این معیار کمتر می‎شود و به 22/0 می‎رسد. ظاهراً خانم‌ها به مسائل کیفیت و تنوع خودروها توجه کمتری نشان می‎دهند و شاید علت این امر کمبود اطلاعات آنها از تنوع موجود است و باز هم وظیفه شرکت‎های صنعت خودرو است که باید برای افزایش آگاهی آنها از تبلیغات موثرتری استفاده کنند.