فونیکسریمکسبهتام

پاسخ رئیس شورای رقابت به منتقدان قیمت گذاری و ابلاغیه محدودیت واردات خودرو در گفت و گو با «عصرخودرو»

واردات خودرو انحصاری شود قیمت گذاری می کنیم

عصرخودرو: تلاش وزارت صنعت و خودروسازان برای خروج خودرو از فهرست کالاهای مشمول قیمت گذاری شورای رقابت و همزمانی این رویکرد با ابلاغیه جدی وزارت صنعت در زمینه ممنوعیت یا محدودیت واردات خودرو توسط نمایندگی های غیر رسمی با واکنش رئیس شورای رقابت مواجه شده است. دیدگاه های رضا شیوا در گفت و گو با خبرنگار «عصرخودرو» را می خوانید.

واردات خودرو انحصاری شود قیمت گذاری می کنیم
نسخه قابل چاپ
سه شنبه ۰۷ بهمن ۱۳۹۳ - ۱۰:۴۹:۲۶

    نظر
    شما در مورد دیدگاه اخیر معاون وزیر صنعت مبنی بر انحصاری نبودن بازار و درخواست
    از شورای اقتصاد برای خروج خودرو از حیطه قیمت‌گذاری شورای رقابت چیست؟



    بارها و بارها در این زمینه صحبت کرده‌ایم که در
    بازار خودروهای با حجم موتور کمتر از
    2هزار سی سی و رده قیمتی زیر 30 میلیون تومان هیچ رقابتی وجود نداشته و این
    خودروها به شکلی کاملا انحصاری تولید و عرضه می شود چرا که تولید و فروش بیش از 80
    درصد این نوع خودروها در انحصار دو شرکت خودروسازی داخلی است. با این شرایط نمی
    توان قیمت این خودروها را آزاد کرد. از آنجا که اغلب خودروهای داخلی در انحصار این
    دو شرکت خودروسازی است این خودروسازان می توانند با کاهش عرضه و جابجایی قیمت این
    خودروها بازار حاشیه‌ای را ایجاد کنند. مسایلی که آقایان می فرمایند در یک بازار
    رقابتی مصداق دارد که بازار تعیین کننده قیمت است. اما اکنون هر کدام خودروهای
    داخلی مانند انواع پژو یا محصولاتی که سایپا تولید می کند اگر 5 روز تولید و عرضه
    کاهش یابد منجر به افزایش بی رویه قیمت‌ها می شود. این یعنی انحصار، انحصار زمانی
    اتفاق می افتد که یک یا دو شرکت بتوانند با تغییر روند تولید و عرضه بر قیمت خودرو
    در بازار تاثیر گذارند. اکنون نیز دو خودروساز کشور می توانند این کار را بکنند.
    این در حالی است که رقابت دقیقا برعکس این رویه است. یعنی این که یک یا دو شرکت
    نتوانند بر قیمت خودرو در بازار تاثیر بگذارند، آیا اکنون دو خودروساز کشور می توانند
    این کار را انجام دهند یا خیر؟! خودروهای زیر دو هزار سی سی و کمتر از 30 میلیون
    تومان تولید داخل هیچ رقیب وارداتی ندارند چرا که قیمت اغلب خودروهای وارداتی
    بالاتر از 50 تا بیش از صد میلیون تومان است. ما هم نمی خواهیم درگیر قیمت گذاری
    خودرو شویم به شرط آن که بازار خودرو رقابتی باشد اما اکنون که بازار خودرو رقابتی
    نیست
    و چاره‌ای جز
    اعمال نظارت بر قیمت و کیفیت عرضه خودروهای داخلی نداریم.



    وجود
    حداقل 10 برند خودروسازی داخلی و هدفگذاری تولید یک میلیون و 200 هزار خودرو تا
    پایان امسال از استدلال‌های مخالفان قیمت گذاری خودروهای داخلی است، این استدلال
    تا چه حد درست است؟



    آقایان
    می گویند 10 خودروساز داریم اما بیش از 85درصد بازار در دست یک یا دو خودروساز
    است. وقتی سهم عمده بازار خودرو در اختیار یک یا دو شرکت باشد که دیگر بازار
    رقابتی نیست.رقابت زمانی مطرح است که هر یک از این خودروسازان به نسبت مساوی از
    بازار سهم داشته و تولیدات آنها قادر به رقابت با یکدیگر باشد. الان کدامیک از 8
    برند اعلام شده تولید و مونتاژ خودروهای داخلی از نظر سهم بازار با محصولی مانند
    پراید رقابت دارد، کدام خودروساز می تواند با پراید یا 405 با رده قیمتی و حجم
    موتور رقابت کند؟! چنین خودرویی در بازار وجود ندارد.



    برخی
    معتقدند بالا بودن تیرا‍ژ یک خودروساز با انحصاری بودن بازار متفاوت است، نظر شما
    چیست؟



    نکته
    دقیقا همین جا است. علت این که شورای رقابت درگیر قیمت گذاری خودرو شده آن است که
    اکثریت افراد جامعه( قشر متوسط) به دلیل قدرت خرید خود به سمت خرید خودرو در رنج
    قیمتی 30 تا 40 میلیون تومان می روند و کسانی هستند که با خودرو درآمدزایی می
    کنند. یعنی این که خودرو را به عنوان کالایی سرمایه‌ای می خرند تا با آن مثلا
    مسافرکشی کنند این قشر از سایپا و ایران خودرو و نه بی ام دبلیو یا بنز خرید می
    کند. درصد خریداران خودروهای خارجی بسیار اندک است و حتی در جامعه آماری مشتریان
    خودرو نیز قرار نمی گیرند. این گونه خودروها به هیچ وجه در جامعه رقیب ندارد اگر 4
    خودرو مانند پراید در جامعه تولید و عرضه می شد ما هم دخالتی در قیمت گذاری نمی
    کردیم اما چنین خودرویی وجود ندارد و اکنون اکثر خودروهای مورد نیاز مردم توسط دو
    برند تولید و عرضه می شود و خودرو رقیبی در بازار وجود ندارد.



    اما
    موافقان توقف قیمت گذاری خودرو را پیش شرط بهبود شرایط و توسعه صنعت خودرو قلمداد
    می کنند، این رویکرد تا چه حد درست است؟



    وقتی
    می توان قیمت خودرو را آزاد کرد که تعداد محدودی شرکت تاثیر گذاری زیادی در قیمت
    نداشته باشند. رقابت یعنی این که در یک بازار رقابتی تعداد بازیگران به حدی باشد
    که هر یک تحت تاثیر قیمت بازار قرار گرفته و به تنهایی نقشی در کاهش یا افزایش
    قیمت ندارند اما واقعا در کشور ما شرایط این گونه است. اگر یک هفته ایران خودرو و
    سایپا به هر دلیلی تولید خود را کاهش داده یا عرضه خودرو را محدود کنند آیا اثری
    بر روی قیمت خودرو نمی گذارند. بازار حاشیه چند سال اخیر خودرو چگونه شکل گرفت.
    اکنون بازار حاشیه خودرو و دلال بازی به صفر رسیده است. این در حالی است که در آن
    زمان هیچ کس نمی توانست به طور مستقیم خودرو مورد نیاز خود را از شرکت های
    خودروسازی خریداری کند و خرید خودرو در انحصار دلال ها بود. اما اکنون مشتریان به
    راحتی می توانند با مراجعه به سایت فروش شرکت های خودروسازی نسبت به خرید نقدی یا
    پیش خرید خودرو مورد نیاز خود را با قیمت و آپشن های اعلام شده و مشخص خریداری
    کنند. با توجه به همکاری خودروسازان و افزایش تیراژ تولید، الان بازار خودروهای
    داخلی سامان یافته و به خوبی عمل می کند. نمی دانم چرا برخی می خواهند این نظم را بر
    هم بزنند. اصلا مهم نیست که قیمت گذاری خودرو در اختیار شورای رقابت یا نهاد دیگر
    باشد بلکه شرایط عرضه و آرامش بازار خودرو اهمیت دارد.



    برخی
    آزادسازی قیمت خودرو توام با کاهش تعرفه واردات برای رقابتی شدن بازار را راهکار
    نهایی ساماندهی بازار می دانند آیا این رویه می تواند منجر به رفع انحصار در بازار
    خودرو شود؟



    می
    گوییم زمانی که در یک سیستم رقابتی برای خودروهای داخلی با حجم موتور کمتر از 2
    هزار سی سی رقیبی پیدا شد ما هم می گوییم چشم و اصراری بر قیمت گذاری خودرو
    نداریم. شورا طرفدار تنظیم بازار بر مبنای نظام عرضه و تقاضا است که همراه با
    نوآوری و خلاقیت نیز باشد. شورای رقابت اصراری بر قیمت گذاری خودروهای داخلی
    ندارد. بر اساس بند 12 ماده یک قانون اصل 44 نیز اعلام شده که در بازاری که سهم
    هریک از طرف های عرضه به حدی باشد که قادر به تاثیر گذاری بر قیمت آن محصول باشند
    این بازار انحصاری است.



    با
    این شرایط سازوکار قانونی خروج خودرو از حیطه قیمت گذاری شورای رقابت چیست؟



    قانونگذار
    وظیفه تشخیص انحصاری بودن یا نبودن بازار کالاها و خدمات و تعیین دستورالعمل تنظیم
    قیمت را بر عهده شورای رقابت گذاشته است. با این شرایط در صورتی که کسی بخواهد
    ثابت کند بازار خودرو انحصاری نیست باید استدلالی قوی را به شورای رقابت ارایه کند
    و شورا نیز پس از بررسی در صورتی که پاسخی مناسب به این استدلال ها داشت آن را
    ارایه می کند و در غیر آن قانع شده و از قیمت گذاری خودرو خارج خواهد شد.



    آیا
    شورای اقتصاد یا سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور قادر به حذف شورای رقابت از
    فرآیند قیمت گذاری خودرو خواهند بود؟



    خیر
    شکل گیری شورای رقابت با مصوبه دستگاه های دولتی نبوده تا تعیین وظایف و اختیارات
    آن نیز در این چارچوب صورت گیرد. مبنای تشکیل این شورا اصل 44 قانون اساسی و با تصمیم
    قانونگذار بوده است اما در صورتی که
    قانونگذار بخواهد با مصوبه مجلس وظایف یا اختیارات این شورا تغییر داده و حتی حکم
    به انحلال آن دهد، موضوع دیگری است. اما بر اساس موازین قانونی موجود شورای رقابت
    باید دستورالعمل تعیین قیمت کالاها و خدمات انحصاری را مشخص کند حال اگر قانون
    گذار بخواهد این رویه را تغییر دهد، داستان دیگری است و گرنه هیچ فرد یا نهادی به جز مجلس نمی تواند
    رویه مذکور را تغییر دهد.



    آیا مصوبه اخیر وزارت صنعت برای واردات خودرو
    توسط 35 نمایندگی رسمی و جلوگیری از ورود خودرو توسط سایر افراد و شرکت ها مصداق
    شکل گیری انحصار در بازار خودرو نخواهد بود؟



    هنوز
    دقیق نمی دانیم که آیین نامه و دستورالعمل وزارت صنعت برای محدودشدن واردات خودرو
    به نمایندگی های رسمی چیست. با بررسی این آیین نامه و در صورتی که این مصوبه موجب
    انحصاری شدن واردات و تاثیر پذیری بازار خودرو از مصوبه اخیر در زمینه واردات
    خودروهای خارجی باشد، شورای رقابت برای جلوگیری از ایجاد انحصار در واردات و عرضه
    خودروهای مذکور نسبت به قیمت گذاری این خودروهای خارجی نیز اقدام خواهد کرد. صرف
    اعلام محدودیت واردات خودرو کافی نیست و باید جزئیات این مصوبه اعلام و پس از
    بررسی شورای رقابت و تایید انحصاری شدن بازار خودروهای خارجی این شورا به قیمت
    گذاری این گونه خودروها نیز ورود پیدا خواهد کرد. مهم آن است که بازار از انحصار
    خارج شود. اما در صورتی که مثلا 20 شرکت نسبت به واردات خودرو اقدام کرده و در
    بازار با یکدیگر رقابت دارند، این بازار انحصاری نخواهد بود.



    آیا
    محدود شدن واردات برخی برندهای خودرو خارجی به
    یک خانواده یا شخص به معنای انحصار در واردات خودرو نیست؟



    بله
    این این احتمال وجود دارد و این شیوه واردات خودرو به نوعی می تواند از مصادیق
    انحصار در بازار باشد. در شرایط مذکور این احتمال وجود دارد که واردات این گونه
    خودروها نیز مشمول قیمت گذاری شورای رقابت شود. اما باید این موضوع را با بررسی دستورالعمل جدید واردات
    خودرو بررسی و سپس تصمیم گیری کنیم. با بررسی جزئیات مصوبه اخیر وزارت صنعت در
    صورتی که در واردات خودرو انحصاری شکل گیرد، قطعا شورای رقابت ملزم به دخالت و نرخ‌گذاری
    خودروهای خارجی خواهد بود. اما توجه داشته باشیم که مهم آن است که خودرو از انحصار
    در آمده و رقابت لازم در بازار شکل گیرد.




    کرمان موتوراکستریم
    پربازدیدترین های ۲ روز گذشته
      پربازدیدترین های هفته
        دکه مطبوعات
        • خودرو امروز ۶۶۹
        • خودرو امروز ۶۶۸
        • خودرو امروز ۶۶۷
        • خودرو امروز ۶۶۶
        • خودرو امروز ۶۶۵
        • خودرو امروز ۶۶۴
        • خودرو امروز ۶۶۳
        • خودرو امروز ۶۶۲
        • خودرو امروز ۶۶۱
        آخرین بروزرسانی ۷ روز پیش
        آرشیو