عصرخودرو: خودروهای کار و تجاری به عنوان یکی از بازیگران مهم در اقتصاد هر کشور به حساب میآیند. این خودروها به نوعی خانه اول رانندههای خود محسوب میشوند و به همین جهت باید مطابق با نیازها و کاربریهای آنها باشند. به همین دلیل است که معمولا کامیونها و کشندههای مختلف با چندین اتاق و اندازههای مختلف کابین، عرضه میشوند.
به گزارش پایگاه خبری «عصرخودرو»، انتخاب نوع اتاق متناسب با نوع کاربری در کشورهایی که صنعت حمل و نقل و بازار خودروهای سنگین و تجاری وسیعی دارند، یکی از مهمترین فاکتورهای مد نظر رانندگان و شرکتهای حمل و نقل است. برای مثال، هیچ وقت دیده نمیشود که یک کامیون اتاقخوابدار برای کاربری میکسر سیمان انتخاب شود، چرا که قرار نیست راننده آن در اتاق استراحت کند و معمولا دورترین محدوده کاری چنین خودرویی در اطراف و حومه شهر است. این انتخاب نوع اتاق آنقدر دقیق است که حتی کامیونهایی که برای حمل خودرو استفاده میشوند، دارای اتاقی متفاوت با انواع دیگر کشندهها هستند. ضمن اینکه نوع اتاق و اندازه بادگیر بالای سقف و تناسب با نوع تریلر پشتی کشنده، اثر بسیار زیادی در مصرف سوخت و میزان صرفه اقتصادی آن خواهد داشت چراکه هم مستقیما بر آیرودینامیک مجموعه خودرو و بار اثر دارد و هم اینکه قیمت یک اتاق سقف بلند با نمونه سقف کوتاه تفاوت دارد که دلیل آن هم، سایز اتاق، امکانات و وسایل رفاهی آن است. کشندههای آمریکایی هرچند دارای چندین اتاق مختلف هستند اما معمولا اتاقهای آنها مثل نمونههای اروپایی دارای طبقهبندی خاصی نیستند و این تنوع اتاق را سازندگان آنها در انواع خودروها پیاده میکنند. به این معنی که به جای ساختن و طراحی چندین اتاق برای یک کشنده، ترجیح میدهند که چند محصول مختلف را عرضه کنند. در این مطلب به عنوان نمونه، کشنده آکتروس نسل چهارم را بررسی میکنیم و از شمارههای بعد، کم کم به معرفی نامهایی که شرکتهای مختلف روی کابینهای خود میگذارند، خواهیم پرداخت.
آکتروس با 2 عرض اتاق
همانطور که گفتیم، اتاقها با اندازههای مختلف در ارتفاع و در طول عرضه میشوند. یک اتاق ممکن است دارای چندین ارتفاع مختلف باشد و یا حتی اتاقخواب آن نیز طولهای متفاوتی داشته باشد. اندازه اتاقها متناسب با نوع کاربری خودرو است. برای مثال، کشندهای که قرار است تا نهایتا در مسافتهای چند هزار کیلومتری طی طریق کند لازم نیست که از بزرگترین سایز اتاق بهره ببرد و یک نمونه متوسط نیاز راننده را برطرف خواهد کرد، چرا که زمان دوری راننده از منزل و محل کار بیشتر از چند روز نخواهد بود، اما کشندهای که قرار است در راههای بینالمللی و بین کشورها و قارههای مختلف تردد کند، باید دارای یک اتاق بزرگ و راحت و جادار باشد تا بتواند تمام نیازهای راننده را برطرف کند. اما آکتروس به عنوان اولین کشندهای بود که اتاقهایش نهتنها در ارتفاع و طول، بلکه در عرض نیز به 2 دسته تقسیم شدند تا طیف وسیعتری از انواع اتاق را برای خریداران تامین کند. اتاقها در 2 عرض 2300 میلیمتری و 2500 میلیمتری طراحی و ساخته شدند. این کار باعث شده تا اتاقهای آکتروس در 5 ارتفاع مختلف و 2 عرض متفاوت به همراه یک اتاق در 2اندازه گوناگون، در نهایت 11 انتخاب را پیش روی خریداران قرار دهد. قابل ذکر اینکه در اکثر خودروهای کار و تجاری در دنیا که اتاق روی موتور قرار دارد (بیدماغها)، اختلاف در ارتفاع موتور به شکل مستقیمی بر ارتفاع تونل موتور نیز اثر دارد و باعث کوتاه و بلندشدن آن میشود که در نهایت منجر به افزایش یا کاهش راحتی راننده خواهد شد. هدف از ساخت اتاق با 2 عرض مختلف برای آکتروس، در این بوده است که از کابینهای 2300 میلیمتری برای حمل تانکرها بیشتر استفاده شود و از نمونه 2500 میلیمتری برای حمل کانتینرها تا کارایی این محصول به بیشترین میزان خود نزدیک شود. برای این خودرو اتاقهای مختلفی با اسامی گوناگون ساخته میشوند و در این بین ممکن است یک اتاق در چند رده مختلف با اندازه تونل موتورهای گوناگون ساخته شود. نکته جالب در خصوص این اتاقها این است که اندازه تونل موتور به طرز عجیبی در فضای داخل اتاق اثر دارد و حتی میتواند آن را یک پله بالاتر قرار دهد.
کلاسیک اسپیس
این اتاق از دسته 2.3 متریهاست و پایینتر از استریم اسپیس قرار میگیرد. کلاسیک اسپیسها نیز با 2 اندازه تونل موتور 170 و 320میلیمتری طراحی شدهاند و به عنوان یک کشنده برای حمل بار در مسافتهای بلند منطقهای هستند. به این معنی که این محصولات باید در مسافتهای نهایتا چند هزار کیلومتری استفاده شوند و برای راههای طولانی بین کشورها مناسب نیستند. ارتفاع پیشانی اتاق در این مدل بسیار کم است که با نگاه به تفاوتهای آن با اتاقهای دیگر، کاملا میتوان به فلسفه طراحی این کابین پی برد. نکته جالب در خصوص این اتاق این است که حتی در برخی کشورها همین اتاق با تونل موتور کاملا مسطح نیز عرضه میشود. فضای قرار دادن اشیا در این 3مدل به ترتیب برابر با 631، 468 و 291 لیتر است.
گیگا اسپیس
گیگا اسپیس، بزرگترین اتاق آکتروس MP4 است که باید آن را با XXLهای ولوو و MAN و یا سوپر اسپیس کبهای DAF XF مقایسه کرد. این اتاق در عرض 2500 میلیمتری طراحی شده است. این اتاق بلند باعث شده که بسیاری آکتروس را جادارترین کشنده حال حاضر در بین رقبا بدانند که در یک آزمایش 7گانه که خود کمپانی مرسدس بنز بین آکتروس و دیگر برندهای تجاریساز اروپا برقرار کرده است، رسما درستی این ادعا ثابت شده است. ارتفاع از سقف تا روی تونل موتور برابر با 2130 میلیمتر است که هر رانندهای قادر خواهد بود تا درون اتاق بهراحتی ایستاده و راه برود. در نسل قبل آکتروس، بزرگترین اتاق با نام مگا اسپیس بود که نمونه گیگا اسپیس نسل چهارم، فضایی بیش از 920 لیتر نسبت به مگا اسپیس نسل قبلی دارد. این ارتفاع بلند اتاق باعث شده است تا کف کابین به شکل تخت باشد و خبری از تونل موتور نیست. در این اتاق راننده 970 لیتر فضا برای قرار دادن اشیای ریز و درشت خود در اختیار دارد که 50 لیتر بیشتر از نسل قبلی آن است.
بیگ اسپیس
اتاقی که در محصول آکتروس رتبه دوم ارتفاع را دارد، Big Space است که این کابین نیز از دسته اتاقهای با عرض 2500 میلیمتر است. قابل ذکر اینکه تمام اتاقهای آکتروس دارای طول 2300 میلیمتری هستند و از این نظر تفاوتی با هم ندارند و تنها اختلاف ایجاد شده در شکل و اندازه آنها، به خاطر نصب بادگیر در پشت کابینهاست. این اتاق دارای یک تونل موتور بسیار کوتاه است و فضای در اختیار راننده برای قرار دادن وسایل خود برابر با 890 لیتر است. میتوان اینگونه برداشت کرد که بیگ اسپیس نسبت به گیگا اسپیس فقط دارای کمی کاهش حجم اتاق شده که برای راننده شاید چندان اهمیتی نداشته باشد، اما برای کسانی که به ابهت و ظاهر کشنده خود اهمیت میدهند، مطمئنا انتخاب اول گیگا اسپیس خواهد بود نه مگا اسپیس، هر چند که تفاوت چندانی بین کارایی، حجم اتاق و فضای در اختیار راننده بین این دو دیده نمیشود.
استریم اسپیس
استریم اسپیس تنها اتاقی است که در هر دو عرض یعنی 2.3 متری و 2.5 متری عرضه میشود. در این اتاق بیشتر روی فاکتور آیرودینامیکی و اقتصادی بودن تاکید شده است. همچنین استریم اسپیسها در 4 نوع کلی اتاق عرضه میشوند که تفاوت آنها به غیر از عرضهای متفاوت، به خاطر ارتفاع تونل موتور آنها نیز هست. همچنین در این اتاق به راحتی راننده نیز بسیار دقت شده است. 3 اتاق دیگر در رده استریم اسپیس، از عرض 2.3 متری هستند. این کابینها نیز برای حمل بار در مسافتهای بلند و البته فقط برای یک سرنشین که خود راننده باشد، طراحی شده است. به این معنی که اگر راننده تنها و بدون کمک راننده قصد جابهجایی بار را داشته باشد (برای مثال شرکتهای حمل و نقل بینالمللی فقط از یک راننده استفاده میکنند)، این اتاقها نیازهای راننده را ضمن قیمت کمتر، به خوبی پوشش میدهند. حتی برای راحتی بیشتر راننده، نمونه اول از این عرض، دارای کف تخت و بدون تونل موتور است و مجموعه بادگیرهای اتاق کاملا روی آن نصب شدهاند تا ضریب درگ آن نیز پایین بیاید. تمام اندازهها و مشخصات این اتاق با نمونه 2.5 متری آن، کاملا یکی است و تفاوتها فقط در عرض آنهاست. اما 2 نمونه دیگر دارای ارتفاع در قسمت تونل موتور هستند که ارتفاع پالانی موتور در یکی برابر با 170 میلیمتر است و در دیگری برابر با 320 میلیمتر.
کامپکت اسپیس
آخرین رده از اتاقهای آکتروس را کامپکت اسپیسها تشکیل میدهند که مثل دیگر اتاقهای این خودرو، دارای 2 تونل موتور 170 و 320 میلیمتری هستند. سقف در این مدل کاملا تخت است و فضایی در بالای سر راننده وجود ندارد. این اتاق بیشتر به منظور استفاده برای کاربری خودروبر و یا نصب تریلر در کارگاههای صنعتی و تردد در مسافتهای کوتاه اطراف شهر ساخته شده است.