عصرخودرو: لیزینگ یکی از بیشمار واژههای انگلیسی است که با معنی نادرست به فرهنگ لغات زبان فارسی راه یافته. Leasing (با تلفظ صحیح لیـــسینگ) به معنی اجارهکردن برای مدتی معین است، اما چند سالی است که با معنی خرید و فروش اقساطی خودرو در ادبیات اقتصادی-تجاری کشورمان باب شده.
به گزارش پایگاه خبری «عصرخودرو»، اجاره خودرو برای مدتی معین (معمولا 2 تا 3 سال) با پرداخت ماهانه اجارهبها چند دههای است که در کشورهای توسعهیافته رواج دارد و از محبوبیت بالایی نیز برخوردار است. دلیل اصلی این محبوبیت روزافزون نیز این است که برخلاف کشورمان که خودروهای 3 تا 4 سال کارکرده، افت قیمت محسوسی را به نسبت مدل صفرکیلومتر خود تجربه نمیکنند، در کشورهای توسعهیافته، خودرو پس از 3 سال بیش از نیمی از ارزش مادی خود را از دست میدهد. برای مثال، در بازار خودرو آمریکا، قیمت خودرو صفرکیلومتر پس از خریداری هر سال بهطور میانگین 3,392 دلار افت دارد؛ به عبارتی، 15 الی 20 درصد افت قیمت در سال اول و حداقل 10 درصد افت قیمت در سالهای بعدی. در نتیجه، خریدار به جای ریسک افت قیمت، به روش لیزینگ روی میآورد. در این روش، متقاضی از تحمیل هرگونه هزینه اضافی در امان است و برای تملک خودرو، تنها باید مبلغی توافقی را در قالب اجارهبهای ماهانه پرداخت کند. شخص همچنین میتواند با پرداخت مبلغی اضافه، هزینه سرویسهای دورهای را نیز به شرکت طرف قرارداد محول کند.
نقاط قوت
لیزینگ در شرایطی که خریدار یا متقاضی پول کافی برای خرید نقدی خودرو ندارد، بهمراتب منطقیتر از خرید اقساطی یا دریافت وام بانکی برای خرید خودرو است. برای مقایسه، در بازار آمریکا میانگین مبلغ اقساط ماهانه در خرید اقساطی چیزی در حدود 480 دلار اعلام شده اما در روش لیزینگ، میانگین اجارهبهای ماهانه تنها 275 دلار است. به عبارت سادهتر، مبالغ پرداختی در لیزینگ 30 تا 60درصد کمتر از روش خرید اقساطی است؛ یعنی با همان پولی که برای خرید اقساطی یک دستگاه تویوتا کمری هزینه میکنید، میتوانید یک دستگاه BMW 328i را برای مدت 3 سال اجاره کنید. این درحالی است که پس از اتمام مدت قرارداد نیز به سادگی میتوانید خودرو کارکرده را تحویل داده، خودرویی جدید با شرایط جدید اجاره کنید. برخی شرکتها همچنین شرایطی را فراهم میکنند که موجر درصورت تمایل بتواند پس از اتمام مدت قرارداد، خودرو را درحالت کارکرده از شرکت خریداری کند. درضمن، لیزینگ دردسرهای بیمهای و مالیاتی بهمراتب کمتری دارد.
نقاط ضعف
شرکتهای لیزینگ خودرو معمولا مبلغی را نیز به عنوان پیشپرداخت در قراردادهای خود قید میکنند. این پیشپرداخت هنگام امضای قرارداد دریافت میشود و میتواند اجارهبهای ماهانه را تا حد قابل توجهی کاهش دهد. با این وجود اما قانونی نانوشته در لیزینگ وجود دارد که وجه پیشپرداخت در پایان قرارداد هرگز مسترد نمیشود! برای مثال، درصورت فسخ زودهنگام قرارداد، تصادف یا سرقت خودرو، متقاضی دیگر رنگ پیشپرداخت را هم نخواهد دید. پس منطقی است اگر اکثر متقاضیان لیزینگ به دنبال قراردادهای فاقد بند پیشپرداخت باشند. یکی دیگر از نقاط ضعف لیزینگ، محدودیتی است که برای حداکثر کارکرد خودرو در مدت قرارداد وجود دارد. در آمریکا، این محدودیت 10 هزار مایل (16,094 کیلومتر) در سال است و برای هر مایل (1.609 کیلومتر) کارکرد اضافی، 15 الی 30 سنت جریمه درنظر گرفته میشود. نظر به اینکه کارکرد متوسط هر خودرو در آمریکا، 15 هزار مایل (24,140 کیلومتر) در سال است، متقاضی پتانسیل جریمه حداقل 3 هزار دلاری در پایان مدت قرارداد را دارد. درضمن، از آنجایی که خودرو لیزینگی در اصل یک خودرو امانتی است، موجر حق اعمال تغییرات و بهینهسازی روی آن را ندارد.
کدام منطقیتر است؛ خرید یا لیزینگ؟
اینکه خودرویی مناسب لیزینگ باشد یا خرید (حتی خرید اقساطی و یا شرایطی)، مستقیما به افت قیمت آن بستگی دارد. برای مثال، بررسیهای به عمل آمده در بازار خودرو بریتانیا حاکی از آن است که خودرو پرطرفداری همچون فولکس واگن شیراکو پس از 3 سال، تنها 35 تا 40 درصد افت قیمت دارد؛ در نتیجه، خرید آن به صرفهتر است. در طرف مقابل، فورد موندئو قرار دارد که پس از همین مدت زمان، تنها 36 درصد قیمت زمان خرید را حفظ میکند. پس در این مورد، لیزینگ گزینه بهمراتب منطقیتری خواهد بود.