به گزارش پایگاه خبری «عصرخودرو» به نقل از صمت، درحال‌حاضر مینی‌بوس‌های تهران بیش از 15 تا 20 سال عمر دارند و به اعتقاد مسئولان، به علت فرسودگی و آلایندگی، خدمات‌رسانی آنها نمی‌تواند کیفیت لازم را داشته باشد.

در آبان سال گذشته، ستاد مدیریت حمل‌ونقل و سوخت، سازمان حفاظت محیط‌زیست، شهرداری تهران و یک شرکت تولیدکننده وسایل نقلیه برای نوسازی ناوگان مینی‌بوسرانی تهران، قراردادی 4جانبه در زمینه نوسازی ناوگان مینی‌بوس‌های پایتخت امضا کردند اما آنطور که مسئولان شهری می‌گویند، این نهادها هنوز بر سر چگونگی اجرای این قرارداد به نتیجه نرسیده‌اند و هنوز اعتباری برای این مسئله اختصاص نیافته است.
پیمان سنندجی، مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران معتقد است، حل مشکل فرسودگی مینی‌بوس‌ها نیازمند حمایت سازمان‌های درگیر و اختصاص بودجه‌های لازم است. وی می‌افزاید: فرسودگی مینی‌بوس‌ها، نتیجه بی‌توجهی سازمان‌هایی است که در زمینه نوسازی این بخش از ناوگان حمل‌ونقل عمومی تعهداتی دارند.
به گفته او، شهرداری تنها نهادی است که به مسئولیت خود در این زمینه عمل کرده است. وی با اشاره به تخصیص کمک‌های بلاعوض از طرف شهرداری و شورای شهر به مینی‌بوس‌های فرسوده پایتخت برای نوسازی می‌افزاید: مذاکره و رایزنی شهرداری با شورای شهر تهران برای حل مشکلات فرسودگی مینی‌بوس‌ها ادامه دارد. آنطور که او می‌گوید، برای نوسازی یک هزار مینی‌بوس فرسوده تهران، قرار است 20 میلیون تومان به ازای هر مینی‌بوس به ستاد مصوبات شورای شهر تهران، بودجه تخصیص یابد. به گفته سنندجی، این کار انجام شده اما از آنجا که سازمان‌های دیگر همکاری لازم را ندارند، هنوز نوسازی انجام نشده است.

بودجه نرسید
در سال‌های گذشته، اعضای چهارمین دوره شورای اسلامی شهر تهران برنامه‌ای را برای نوسازی مینی‌بوس‌های فرسوده تدوین کردند که بر اساس آن قرار است از تردد مینی‌بوس‌های فرسوده در پایتخت جلوگیری شود. اسماعیل دوستی، عضو کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران این را می‌گوید و یادآوری می‌کند که هنوز بودجه لازم برای این امر اختصاص نیافته است.
به گفته این عضو شورای شهر تهران، بر اساس برنامه‌ریزی شورا، قرار است تسهیلاتی برای نوسازی مینی‌بوس‌های فرسوده در اختیار مالکان قرار بگیرد. آنطور که دوستی توضیح می‌دهد، مسئله نوسازی مینی‌بوس‌های فرسوده در چند سال گذشته، بارها در صحن شورای شهر مطرح شده و به نظر می‌رسد، برای عملی شدن این برنامه، عزم جدی‌تری از سوی مدیران شهری لازم است. وی یادآوری می‌کند: از آنجا که مینی‌بوس‌ها در اختیار بخش خصوصی هستند، روند نوسازی آنها دشوارتر است.
دوستی نیز همچون سنندجی، به عملی نشدن وعده‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست و ستاد مدیریت حمل‌ونقل و سوخت در زمینه نوسازی مینی‌بوس‌ها اشاره و یادآوری می‌کند که بودجه نوسازی مینی‌بوس‌ها را باید این نهادها تامین کنند.

شرایط نوسازی
عملی نشدن وعده‌های مسئولان درباره نوسازی ناوگان مینی‌بوسرانی تهران، از سوی غلامرضا غضنفری، رییس اتحادیه مینی‌بوسرانی کشور نیز مورد انتقاد قرار می‌گیرد. آنطور که او می‌گوید، در توافق‌های انجام شده در سال 93 بین این اتحادیه و ستاد مدیریت حمل‌ونقل و سوخت کشور، مقرر شده تا با آغاز طرح نوسازی ناوگان مینی‌بوسرانی، بین 120 تا 200 دستگاه مینی‌بوس فرسوده، برای نوسازی فراخوان شوند.
آنطور که او می‌گوید، بر اساس طرح نوسازی ناوگان مینی‌بوسرانی، باید حدود 60 تا 70 درصد قیمت مینی‌بوس با سود 6 درصد و بازپرداخت 5 ساله، در قالب تسهیلات از سوی ستاد مدیریت حمل‌ونقل و سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای به متقاضیان ارائه شود. غضنفری با بیان این مطلب می‌افزاید: 15 میلیون تومان تسهیلات بلاعوض باید از سوی سازمان راهداری به منظور نوسازی هر مینی‌بوس فرسوده و 20 میلیون تومان تسهیلات بلاعوض برای اسقاط خودرو توسط ستاد مدیریت حمل‌ونقل و سوخت پرداخت شود. وی تاکید می‌کند که هنوز این مصوبه‌ها اجرایی نشده است.

گزینه‌های پیش‌روی مینی‌بوس‌های فرسوده
درحال‌حاضر 35 خط مینی‌بوسرانی در پایتخت در حال فعالیت هستند. با توجه به مشخص نبودن زمان نوسازی مینی‌بوس‌های فرسوده، شرکت اتوبوسرانی تهران برنامه‌ریزی‌هایی انجام داده تا با طراحی مدل‌های جایگزین، از نتایج منفی تردد مینی‌بوس‌های فرسوده کاسته شود. سنندجی، مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی می‌گوید: در برخی بخش‌ها مانند سرویس مدارس، می‌توانیم اتوبوس‌ها را جایگزین بخشی از مینی‌بوس‌های فرسوده کنیم تا از آلودگی‌های شهر تهران کاسته شود. به گفته او، در مذاکرات مدیران شهری برای خروج مینی‌بوس‌های فرسوده، گزینه دیگری نیز پیشنهاد شده است که بر اساس آن، باید مبلغی بیش از 30 میلیون تومان به عنوان کمک بلاعوض به مالک مینی‌بوس فرسوده پرداخت که در این صورت خودرو فرسوده از رده خارج می‌شود.
اقدام دیگری که در این زمینه می‌توان انجام داد، اخذ وام کم‌بهره از بانک‌ها و واگذاری آن به متقاضیان است که در دستور کار قرار دارد. آنطور که سنندجی می‌گوید، در سال‌های گذشته، پروژه‌ای با همکاری سازمان حفاظت محیط‌زیست تعریف شده که براساس آن 20 میلیون تومان از طرف شهرداری تهران و 20 میلیون تومان دیگر از طریق سازمان حفاظت محیط‌زیست در قالب کمک بلاعوض به مالکان مینی‌بوس‌های فرسوده پرداخت می‌شد.

به گفته سنندجی، در کنار این مسئله، 60میلیون تومان وام بانکی کم بهره در اختیار متقاضی قرار می‌گرفت و 15 میلیون تومان نیز بابت اسقاط خودروی فرسوده به وی پرداخت می‌شد. به گفته او، به دلیل کمبود اعتبار سازمان حفاظت محیط‌زیست، اجرای این پروژه بعد از نوسازی تنها 190 دستگاه مینی‌بوس فرسوده پایتخت، متوقف شده است.
به باور مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی تهران، مهم‌ترین مشکل از رده خارج کردن مینی‌بوس‌های فرسوده، افزایش قیمت مینی‌بوس به 130 تا 160 میلیون تومان است که باعث شده مالکان این خودروها به دلیل تناسب نداشتن درآمد با سرمایه‌گذاری، تمایلی به جایگزینی خودرو نداشته باشند.
فرسودگی بیش از هزار مینی‌بوس پایتخت اکنون در حالی از نهادی به نهاد دیگر ارجاع داده می‌شود که بر اساس اعلام مرکز کنترل کیفیت هوا، مینی‌بوس‌های تهران روزانه 2300 کیلوگرم آلودگی وارد هوای تهران می‌کنند. بنا بر اعلام این مرکز، 80 درصد این آلودگی، ناشی از فرسودگی مینی‌بوس‌هاست. بنابراین به نظر می‌رسد، اقدام زودهنگام در راستای نوسازی بخشی از این ناوگان، گام مهمی در راستای کمک به افزایش کیفیت هوای تهران باشد.